Home
Filmpjes Edje wrx
G-techmeter uitleg
G-techmetingen
G-techmetingen DIN
EcuTek vs EcuFlash
G-tech anderen
G-tech vs Rollenbank
Snel
Subaru onderdelen
Omreken calculators
Koppen flowen
Zuigers JE
G-tech films circuit
Links Subaru


 

 

 

  Meten van vermogen en koppel

 Met de Deltadash-software (Ecutek) en PASS-software (G-Tech Pro Competition/RR) kan d.m.v. een on-road dynometing het vermogen en het koppel van een auto worden gemeten. Deze metingen vinden, in tegenstelling tot een rollenbankmeting, plaats op de weg. Over het algemeen wordt de meting voor turbo-auto’s met 5 versnellingen uitgevoerd in versnelling 3 en voor auto’s met 6 versnellingen in versnelling 4. Bij atmosferische auto’s wordt de meting meestal uitgevoerd in versnelling 2 resp. 3. Reden hiervoor is, dat een turbomotor meer koeling van de rijwind nodig heeft om nauwkeurig het maximum vermogen en maximum koppel te kunnen meten. 
 
 
 

Meting netto vermogen met DeltaDash of G-Tech

Principe meting DeltaDash:
De DeltaDash software staat op een laptop, die via de ODBII-stekker verbonden is met de ECU van de auto (GTT/WRX/EVO). Aan de hand van een aantal parameters tijdens de meting wordt het vermogen berekend. Deze parameters zijn voor DeltaDash:
- Versnellingsbakverhoudingen
- Afmeting van wiel + band
- Totale massa van de auto tijdens de meting (kg)
- Luchtweerstandscoëfficient van de auto (Cd)
- Frontaal oppervlak van de auto (A in m^2)
- Toerental (afkomstig uit ECU)
   


Luchtweerstand

Tijdens de meting wordt het vermogen berekend dat netto nodig is om de auto maximaal te versnellen van b.v. 2000 tot ca.7000 rpm (net niet tot de toerenbegrenzer).
Tijdens deze meting ondervindt de auto een luchtweerstand die de versnelling van de auto tegengaat. Deze zogenaamde ‘aerodynamic drag’ (in pk) wordt berekend a.d.h.v. de snelheid van het voertuig (km/h) en de aerodynamische parameters (Cd en A). Voor de GTT en WRX worden waardes aangehouden van Cd=0.37 en A=2.2 m2.
De aerodynamic drag (pk) kan vervolgens berekend worden met de formule:

pk = Cd / 0.09290304 * A * (V / 1.609344)^3 / (15 * 10^4)

waarin:
Cd = luchtweerstandcoëfficiënt
A = frontaal oppervlak in m^2
V = snelheid in km/h

Op deze wijze kan voor elke snelheid worden uitgerekend wat het vermogensverlies is a.g.v. de ondervonden luchtweerstand.

Onderstaand de grafiek die dit verband nog eens duidelijk illustreert:

Dus bij b.v. 100 km/h ondervindt de WRX/GTT een luchtweerstand die gelijk is aan een kracht c.q. vermogen van 14 pk.

Aandrijfverliezen
Naast de aerodynamic drag gaat er ook motorvermogen verloren a.g.v. aandrijfverliezen in de auto. Deze verliezen worden voornamelijk veroorzaakt door:
- Vliegwiel
- Versnellingsbak
- Differentiëlen
- Aandrijfassen
- Wiel + band
- Rolweerstand
Voor de GTT en WRX wordt een aandrijfverlies gehanteerd van gemiddeld 21% (een factor 1.26). Bij (grote) afwijkingen van bovenstaande items t.o.v. de standaard auto zullen de aandrijfverliezen groter of kleiner zijn.

Principe meting met G-Tech Pro Competition / RR
De G-Tech is een apparaat dat simpel gezegd bestaat uit een 12 V aansluiting op de sigarettenaansteker, 3 g-sensoren en uiteraard de benodigde software (firmware). Aan de hand van een aantal parameters tijdens de meting wordt het vermogen berekend. Deze parameters zijn voor de G-Tech:
- Totale massa van de auto tijdens de meting (kg)
- Toerental (afkomstig van ruis uit de 12 V aansluiting)
- G-krachten op het ruimtelijke XYZ-vlak
Met de gemeten G-krachten wordt de versnelling van de auto gemeten. Vanuit de natuurkunde is bekend dat 1 g (de zwaartekracht) gelijk is aan een versnelling van 9,82 m/s^2. Samen met het gegeven dat (net zoals bij de DeltaDash overigens) 1 pk gelijk is aan 75 kg.m/s, zijn alle gegevens bekend om uiteindelijk het vermogen te berekenen.

Ook bij deze meting hebben we te maken met dezelfde luchtweerstand en aandrijfverliezen zoals beschreven bij DeltaDash.

 

 

Download dit http://members.chello.nl/~r.herweyer/gtech/gtech_dynorun.mpg om te zien hoe een G-Tech dynorun in de praktijk uitgevoerd moet worden.

   

 
 
 
 

Meting netto koppel met DeltaDash of G-Tech

Het koppel kan niet worden gemeten met deze apparatuur. Maar het koppel is wel eenvoudig te berekenen uit het vermogen dat beschikbaar is bij een bepaald toerental.

De formule luidt:

koppel = vermogen * 7000 / toerental

waarin:
koppel = koppel in Nm
vermogen = vermogen in pk bij een bepaald toerental
toerental = toerental in rpm (krukas toeren per minuut)

Voorbeeld:
Als bij 4000 toeren een vermogen wordt gemeten van 140 pk, dan is het koppel bij dat toerental gelijk aan 140* 7000 / 4000 = 245 Nm.

Dus hoe meer vermogen er beschikbaar is bij lage toeren, des te hoger het koppel. Voor de beste acceleratie is er dus veel vermogen nodig over een zo breed mogelijk toerenbereik. Overigens is dit een universeel toepasbare formule voor alle verbrandingsmotoren (dus ook voor b.v. dieselmotoren en formule 1 motoren)!
 
 
 
 

Berekenen motorvermogen en motorkoppel uit netto vermogen en netto koppel

De algemene formule voor deze berekening is:

pk_motor = (netto vermogen + aerodynamic drag) * aandrijfverliezen

waarin:
netto vermogen = gemeten netto vermogen in pk, gemeten door DeltaDash of G-Tech
aerodynamic drag = vermogensverlies a.g.v. luchtweerstand tijdens de meting in pk
aandrijfverliezen = factor voor vermogensverlies a.g.v. de aandrijving (factor 1,26 bij GTT/WRX)
N.B. 1) De factor voor de aandrijfverliezen voor GTT/WRX is toepasbaar in een gebied van 150–350 pk netto vermogen.
N.B. 2) Het motorkoppel kan vervolgens berekend worden met de formule uit hoofdstuk 2.

netto vermogen (pk) + aerodynamic drag (pk) wordt ook wel het vermogen aan de wielen genoemd (whp). Dit is het vermogen dat op rollenbanken wordt gemeten. De formule die daarom op een rollenbank wordt toegepast is: pk_motor = wph * aandrijfverliezen.

DeltaDash
In de software van DeltaDash wordt automatisch gecorrigeerd voor aerodynamic drag. Om het motorvermogen en motorkoppel te berekenen hoeven de gemeten waardes alleen nog maar te worden vermenigvuldigd met de factor voor aandrijfverliezen.

G-Tech
De software van G-Tech berekent uitsluitend het gemeten netto vermogen en netto koppel. De verliezen a.g.v. aerodynamic drag moet de gebruiker zelf uitrekenen.
 
 
 
 

Aanvullende software t.b.v. DeltaDash en G-Tech

Om bovenstaande berekeningen makkelijk te kunnen uitvoeren zijn voor DeltaDash en G-Tech in MS Excel macro’s geschreven.
Deze 2 Excelprogramma’s zijn hier te downloaden:
Excel programma voor DeltaDash
Excel programma voor G-Tech

Voorbeeld van een dynoplot van Deltadash of G-Tech.

 
 
 
 

Invloed temperatuur op het gemeten vermogen en koppel

De temperatuur van de buitenlucht heeft grote invloed op het gemeten vermogen en koppel van een turboauto. Koude lucht bevat niet alleen meer zuurstof per volume-eenheid, maar heeft ook een zeer gunstig effect op het afkoelen van de inlaatlucht door de intercooler (Top- of Front Mounted IC).

In het gebied van 200 tot 350 pk motorvermogen en bij buitenluchttemperaturen die liggen tussen -5°C en +30°C, zorgt een daling van de buitenlucht van 10°C voor een vermogenstoename van 4% en een koppeltoename van 3%. Bij het vermelden van gemeten motorvermogens en motorkoppel is belangrijk te vermelden wat de buitenluchttemperatuur of de inlaatluchttemperatuur is. Over het algemeen is de inlaatluchttemperatuur (gemeten door de MAF-sensor in het inlaattraject, vlak na het luchtfilter) ca. 5°C hoger dan de buitenluchttemperatuur.

Voorbeeld:
Stel er wordt bij 10°C een max. motorvermogen gemeten van 300 pk en een max. koppel van 400 Nm, dan zullen deze waardes bij 20°C zijn: 288 pk en 388 Nm.

Overigens klopt deze lineaire correctie voor het vermogen niet als de capaciteit van de turbo de beperkende factor is. Op een gegeven moment kan de turbo niet meer (koude) lucht verplaatsen. Hoe koud het ook wordt.
 
 
 
 

Invloed gewicht auto op vermogensmeting

Bij het meten van het motorvermogen en motorkoppel met de 2 bovenstaande methodes moet ook het totale wagengewicht (incl. bestuurder etc. etc.) worden ingegeven. Als dit gewicht te laag wordt ingegeven is het berekende vermogen en koppel te laag. Het verband tussen totaal wagengewicht en vermogen/koppel is lineair.

Voorbeeld:
Met een gewicht van 1400 kg wordt een motorvermogen gemeten van 300 pk en een motorkoppel van 400 Nm. Als het gewicht niet 1400 kg was, maar 1500 kg, dan wordt het motorvermogen (300*1500/1400=) 321 pk en het motorkoppel (400*1500/1400=) 429 Nm.

Nauwkeurigheid vermogensmeting en koppelmeting

 Geen enkele meting is gelijk en de spreiding in al deze metingen op dezelfde auto en onder verschillende (weers)omstandigheden bepaalt de nauwkeurigheid.
Uit zeer veel metingen met DeltaDash en G-Tech is gebleken dat de onzekerheid voor het meten van het motorvermogen ca. 3% is en voor het motorkoppel ca. 2%.

Voorbeeld:
Als er 1 meting wordt gedaan en daaruit komt een motorvermogen van b.v. 300 pk en 400 Nm dan kan met een zekerheid van 95% worden gesteld dat het motorvermogen ligt tussen (300 pk +/- 3% =) 291 en 309 pk en het motorkoppel tussen (400 Nm +/- 2% =) 392 en 408 Nm.

Derhalve is het onzinnig het motorvermogen en motorkoppel op te geven met 1 of meer cijfers achter de komma (b.v. 367,45 pk).

G-tech grafiek lezen

  Prachtige demo G-techmeter

  G-tech pro support

Met dank aan Ruud wrx !

Hallo,

Ik word de laatste tijd bestookt met vragen over het afstellen van de G-Tech RR meter.
Daarom plaats ik hier het een en ander:
Afstellen G-Techmeter:

Zet de meter aan in de Dragstripmode, dan zie je het schermje met de toerenteller in beeld.
Druk op het kleine knopje m en je ziet als 1e stored runs, daar onder Road racer mode dan weer configuration mode en exit.
Ga naar configuratie mode en druk op ok (Grote knopje) als 1e zie je dan:
Dragstrip mode, Road racer mode, Run parameters, Road race settings en vehicle Data.
Ga naar Run Parameters en je ziet dan als 1e Reaction time druk op ok en zet hem op No tree en het sterretje zal er dan voor blijven staan, druk op het kleine knopje m en je krijgt het menu weer te zien, dan ga je naar Staging/Rollout en druk weer op ok, zet die op -0cm en druk op ok, dan krijg je ook weer het menu te zien en ga je naar Speed Mark en druk op ok, zet de snelheid op 242 km/uur en druk op ok en dan zie je daar als laatste Distance marks staan en druk op ok, zorg er voor dat alle sterretjes voor de 20 m, 200m en 400m staan en druk weer op ok.
Dan ga je naar Vehicle Data en druk weer op ok en voer het juiste gewicht in en druk op ok, dan ga je naar Engine Redline en druk op ok en zet die op 7000 rpm en druk op ok, je ziet daar ook pits factor, maar laat dat zo staan, dan ga je naar Shiftlights en druk op ok en zet het sterretje op on en ga naar Set shiftpoint en druk weer eens op ok en zet hem op 6800 rpm en ga naar exit.
Ga naar calibration en druk op ok, dan zie je accelerometers, RPM en exit.
Als je nu drukt op accelerometers dan zie je calibrate axes staan en die kalibreer je zowel in een koude als in een warme ruimte.
Dan zie je Diagnostics Gs Screen staan en duk op ok, Als de meter goed is gekalibreert dan staat er bij Mag + 0.998 en daarna de temp in F.
Bij Mag moet de meter staan op b.v. 0.998 en 1.002 dat is dan goed, het mooiste is als hij exact op 1.000 staat!
Ga weer terug naar het menu en druk op RPMs en zet hem daar ook op 7000, dit is belangrijk en zet hem daar als 1e op 4500t/min en de 2e op 2000t/min en stel hem daarmee met je gas precies op de toerenteller van je auto en drukop ok en ga weer naar exit.
En ook belangrijk, scroll verder naar beneden en je ziet daar Gtech Setup staan en druk weer op ok, dan krijg je een venster met als 1e Set Date and time, hier vul je de datum en tijd in, dan zie je de Firmware version en die zal 4.0.0 zijn, ga dan naar Serial Port settings en zorg dat die op 115,200 staat en druk op exit, dan zie je LCD Contrast staan en druk weer eens op ok, daar kun je de lichtsterkte mee afstellen.
Ga weer terug en dan zie je US or Metric en druk op ok, daar stel je hem in op Metricmode en daardoor kun je nu alles juist in kilogrammen invullen of in LBs etc.
Dus ga als 1e naar de Gtech Setup en zet hem op Metric.
Zorg dat je een juiste Adapter hebt van 220 naar 12 volt, als dat niet zo is dan moet je even naar de winkel om een Adapter te gaan halen, want die erbij zit is een Amerikaanse en past dus niet.
Dan kun je bij Ruud wrx op de site alle Downloads vinden en een speciaal exel programma, waardoor het exact juiste vermogen en koppel wordt berekent, zonder deze programma's ben je nergens, deze zijn allemaal al 4 jaar door Ruud ontwikkelt en zelfs getest door Ruud voor G-Tech America!

Ik zet de link van Ruud erbij:
http://members.chello.nl/~r.herweyer/
De rest van de parameters hoef je niet te veranderen, die zijn door de fabriek goed afgesteld!
Het maken van een run en de GS levelen, zet de wagen stil op een vlakke weg en druk op ok (grote knopje), trek ietsje fel op zodat de meter aanslaat, dit hoeft maar 5-10m te zijn en dan stop je, als het goed is dan zie je dat de G’s op nul zullen staan en op het scherm zie je een tekst verschijnen, maar daar hoef je geen aandacht aan te schenken, als de G’s maar op nul staan!
Het maken van een pk en koppelrun:
Zet de wagen stil in 1e versnelling en druk op ok (grote knopje) als de rode lampjes branden dan trek je iewat fel op tot 2500-3000t/min en schakel over naar de 2e versnelling en ga daar ook weer naar dat toerental en schakel weer over naar de 3e versnelling en geef plankgas tot aan het rode gebied van je toerenteller, laat het gas los en laat de wagen net zolang uitrollen totdat de run is opgeslagen, dat kun je op de meter zien.
Dit doe je dus bij een vijf versnellingsbak, heb je een zes versnellingsbak dan voer je de run in 4e versnelling uit!
Hier een filmpje hoe de run moet worden uitgevoerd:
Filmpje

Het testen van een acceleratierun gaat weer anders en kun je ook de Roll-out op b.v 20 of 30cm zetten, dit gebeurd ook op een echte Dragstrip.
Het testen van een 0-200km/uur run:
Zet de wagen stil en druk weer op ok (grote knopje) en wacht tot de rode lampjes branden, trek zo snel als je kunt op en trek door tot over de 200km/uur op de teller(210) dit omdat de G-Tech echte kilometers per/uur aangeeft!
Laat hem weer uitrollen en je ziet vanzelf weer wanneer de run is opgeslagen.
Nu kun je dus vrijwel alle tijden zien b.v. de 0-100, 0-120, 0-140, 0-160, 0-180, 0-200 etc.
En je ziet de 200m en 400m.
Let er wel op als de Rollout op b.v. 30cm stond, dat je er een aantal tienden van een seconde bij moet optellen, dit geld niet voor de 200 en 400 meter.
Dit kun je op de computer mooi zien en je kunt er ook de Rollout mee weghalen en op nul zetten, zodat je de juiste tijden krijgt te zien, de tussentijden kloppen wel, dat maakt niks uit of dat de Rollout nu op nul of op b.v. dertig centimeter staat.
Ik hoop dat jullie hier wat aan hebben.
Als je de G-Techmeter goed hebt gekalibreerd, moet je dit te zien krijgen:


En zo horen de G's te staan voordat je een run gaat uitvoeren:

 

 
Nog enkele aanvullingen:

Kalibratie g-sensoren:
- Als je een gtech RR hebt, is het praktisch gezien nooit nodig om de g-sensoren opnieuw te kalibreren. Af fabriek is dat al heel goed gedaan. Dus als het niet echt noodzakelijk is: NIET doen.
- Met z'n voorganger (de competition pro) moet je dat wel doen bij nieuwe aanschaf. Dat moet je dan 1x bij lage lucht temperatuur doen (b.v. bij ca. 5 graden in een koude auto) en 1x bij hoge temperaturen (b.v. ca. 25 graden op een warme zomerdag). Op die manier wordt er een juiste temperatuurcorrectie op de g-sensoren uitgevoerd van -10 tot +40 graden.
- De gtech geeft overigens zelf aan als de temperatuur voldoende afwijkt (warmer of kouder) van de 1e kalibratie om een 2e kalibratie te doen.

Levellen:
- Bij het levellen is dus belangrijk dat de uitlezing in het display tussen de 0.00 en 0.02 g staat.
- Daarbij moet je niet al te fel optrekken, omdat daarbij de neus van de auto wordt opgetilt en je niet makkelijk tussen de 0.00 en 0.02 terecht komt

Positie:
- Voor de goede orde: plaats de gtechmeter altijd op je voorraam en niet op je zijraam! (jaja, het komt voor )
- Ten 1e zijn de vibraties bij plaatsen op een zijraam vele malen groter dan op de voorruit
- Ten 2e worden de g-sensoren dan niet in hun meest optimaal gevoelige positie geplaatst.
- De gtech mag best een beetje scheef hangen. Bij het levellen wordt daar toch voor gecorrigeerd. Maar je moet het niet overdrijven.

Houder:
- Je zult merken dat het plaatsen van de gtech d.m.v. de bijgeleverde zuignap best wel lastig is.
- Op een gegeven moment gaat de houder gewoon stuk en moet je een nieuwe bestellen.
- Je kunt ook een camerahouder nemen die je op de voorruit kunt plakken. Wat mij betreft de ideale oplossing!
- Mogelijk dat Danny (micablue) je het adres kan geven van de leverancier (group buy op EM).
- Een paar foto's ervan:



 
 
 

 Nieuwe manier van berekenen vermogen en koppel uit g-tech data.

Ik ben momenteel bezig om zo dicht mogelijk bij de waarheid van het vermogen en koppel te komen.

Er is maar één manier om het echte vermogen te meten en dat is altijd op een losse motortestbank!

Maar met de g-tech kun je wel het juiste wielvermogen meten, daar ben ik nu na 9 jaar en 62000km aan metingen wel achter.

Ik ga dus voortaan niet meer met de vaste correctie werken, maar met de data uit de g-tech en met de toerental afhankelijke factor.

Zo lees je en controleer je een dynorun of hij wel goed is:

Ik heb wat voorbeelden van een Subaru Gtt van opa, de ouwe bij de Subaru clubs genoemd!

Open de g-techpass en kijk naar het vermogen in hp, de kruising van vermogen en koppel moet in de us scaling altijd kruisen bij 5252t/min.

Open in de g-techpass hp vs time en kijk waar het vermogen daar ligt en bij hoeveel seconden dat ligt, het is hier dus in 11.8sec en daar is het vermogen dus 232.1hp. Dit moet kloppen met de meting in de boven gelegen grafiek.

Klopt dit niet dan is er niet goed gemeten.

Dan open je in de g-techpass de speed en kijk in hoeveel sec de snelheid wordt bereikt bij het maximum toerental.

Dat is dus 5204t/min en kijk wat daar voor een snelheid in mph wordt gehaald.

Dan open je de g-techpass in rpm en daar moet je kijken in dit geval de 3e versnelling bij hoeveel toeren laag het gas wordt ingetrapt en weer kijken bij 5204t/min en bij welke tijd dit was. Later vul je in het excel programma deze gegevens in bij de toerental afhankelijke correctie, hier is dus bij het toerental laag bij 2020t/min gas gegeven tot 5204t/min hoog. Dat is dus ook weer die 11.8sec.

 Daarna kun je in excel de juiste gegevens invullen bij de toerentalafhankelijke factor, ik heb dit hier in pk gedaan.

 Ik heb in de afgelopen maanden met verschillende dyno's gewerkt en uitgezocht en die gaven allemaal wat meer aan als het excel programma in de vaste factor. Ik denk dat het op deze manier nog dichter bij de waarheid zit. Je moet het ook volgens G-techpro op deze manier berekenen. Ik heb nog een mooi voorbeeld van een ook echt heel goed programma, daar moet je dus echt alles goed invullen zoals gewicht, temperatuur buiten en inlaat temperatuur, de luchtvochtigheid en luchtdruk en ook de turbodruk moet opgegeven worden. Ook in dit goede programma kom je uit op wat ik nu ook heb berekend. Let niet op Performance Data, want dat is niet ingevuld bij opa zijn wagen.

 
Nog even een tip! Je moet dus altijd bij het netto gemeten vermogen van de g-tech daar de drag (pk) bij optellen, dan kom je aan het juiste wielvermogen, dat vermenigvuldig je met de factor 1.23 of met wielvermogen+10pk:0.84!
Ook kun je de g-tech Aero dragcalculator gebruiken en vul je daar de gegevens in:
KLIK
Dan krijg je het zo te zien.

Resultaat met deze berekening:

G-techdata logging:

 

Daarna ga je kijken wat de snelheid is bij rond de 6500t/min in mph:

Dit doe je dan ook bij het maximale toerental in dit geval bij 7017t/min:

Die twee 88.81mph en 95.78mph tel je bij elkaar op en deel je door 2= 184.59:2= 92.3mph gemiddelde snelheid in mph.

Dan ga je naar het standaard programma met de vaste fator en kijk je wat daar de drag was door de g-tech gemeten, dat was dus 26 hp drag.

 

Dynoplot in hp:

Dan controleer ik zelf nog altijd even met een ander goed programma waar alle gegevens moeten worden ingevoerd inclusief de turbodruk en vul dat in met de standaard vaste correctie dus door de g-tech gemeten. Dat was dus 225 wielvermogen en 26 hp aan drag = 251 hp:

En nog wat andere mogelijkheden met de G-techdata:

Het wielvermogen berekenen met de factor 1.23 of het meest gebruikte in Europa wielvermogen + 10pk/0.84.

Dit is hier gedaan met de factor 1.23 omdat het weinig uitmaakt, maar wel gemakkelijker te onthouden:

Hier een voorbeeld van een G-techmeting:

En een 100-200km/uur met dit vermogen en koppel:

 

 

 

 

 

 

Met dank aan Boy Huijzer motorsports voor deze berekeningen!

 

Top